Om Jostedalsbreen

Jostedalsbreen nasjonalpark er eit av dei største villmarksområda i Sør-Noreg, og strekker seg over 1315 kvadratkilometer mellom Sognefjorden og Nordfjord – to av verdas lengste fjordar. Her møter du mektige brear, steile fjell, djupe dalar og urørd natur. Landskapet er storslått, og kontrastane store – frå isbrear til frodige skoglier innanfor korte avstandar.

Vernet for framtida

Nasjonalparken blei oppretta ved kongelig resolusjon 25. oktober 1991, og grensene blei seinare justerte i området ved Tverrfjellet. I dag ligg nasjonalparken i Vestland fylke, og omfattar delar av kommunane Luster, Sogndal, Sunnfjord, Gloppen og Stryn.

Formålet med vernet er fleire:

• Å ta vare på eit stort og variert breområde – med geologi, økosystem og artar i naturleg eller mest mogleg naturleg tilstand.

• Å sikre moglegheita for friluftsliv og naturopplevingar, utan omfattande teknisk tilrettelegging.

• Å verne om kulturminne og kulturlandskap.

Forvaltningsplanen frå 1994 legg særleg vekt på å ta vare på villmarkspreget, stillheita og landskap utan inngrep.

Den største isbreen på fastlandet i Europa

Sjølve Jostedalsbreen dekkjer over 470 kvadratkilometer og er den største isbreen på det europeiske fastlandet. Nesten halvparten av nasjonalparken er dekt av is, og fleire mindre brear som Myklebustbreen, Grovabreen og Jostefonni inngår også i verneområdet.

Det kuperte terrenget og den mektige isen gjer ferdsel krevjande, og mange område «verner seg sjølve» på grunn av vanskeleg tilkomst. Likevel – klimaendringar fører til at breen krympar, noko som kan gjere enkelte delar meir tilgjengelege over tid.

Eit landskap fullt av liv

Dyrelivet i nasjonalparken er rikt og variert, med store forskjellar i temperatur og nedbør over korte avstandar. Her finn ein eit mangfald av artar. Nokre av dei mest karakteristiske for området er:

• Hjort, gaupe og jerv, samt sporadiske besøk av bjørn frå aust.

• Rovfuglar som kongeørn, jaktfalk og vandrefalk, og sjeldne fugleartar som kvitryggspett i skogliene.

• Villrein både i og rundt nasjonalparken – særleg i austlege delar som er del av Reinheimen–Breheimen villreinområde.

Floraen er like mangfaldig. Store høgdeskilnader, lokalklima og påverknaden frå breen skapar svært varierande vekstvilkår – frå artsrike låglandsområde til hardfør alpin vegetasjon i høgfjellet. Snøleieområda rundt breen er særleg verdifulle og husar fleire raudlista artar.

Parken har også stort geologisk mangfald, med tydelege spor etter breens rørsler, morenerygger og breelvdelta.

Friluftsliv og besøk

Jostedalsbreen nasjonalpark er den mest besøkte nasjonalparken i Noreg – og heile 75 % av dei som kjem, er utanlandske besøkande. Mange er på rundreise i Vestland, og kjem hit for å oppleve dramatisk natur og breen på nært hald. Parken kan berre nåast til fots, og krev til dels god fysisk form og rett utstyr – særleg ved ferdsel på bre.

Populære aktivitetar er:

• Fotturar og skiturar

• Brevandring, klatring og grottevandring

• Telting, jakt og fiske

• Padling og rafting

• Å krysse breen på langs – ein klassisk tur for erfarne

Innfallsportar og soner

Det finst fleire inngangsportar til parken, mellom anna:

• Jostedalen

• Fjærland (med nasjonalparksenter)

• Kjøsnesfjorden/Lundebotn, der stien opp Lundeskaret er ein viktig ferdselsveg
  

Ein naturarv verd å kjempe for

Jostedalsbreen nasjonalpark har høg verdi – både som naturarv, kulturlandskap og friluftsområde. Dette er ein av dei mest urørte naturperlene i landet. For mange symboliserer området det me ynskjer å ta vare på for framtida: eit ekte villmarksområde der naturen har førsteretten.

Men breen krympar, og klimaendringane set sitt preg på landskapet. Difor jobbar Redd Jostedalsbreen for å sikre breens framtid og ta vare på dei unike verdiane som finst i og rundt nasjonalparken.